Lontar Usada Sari

Puniki usada sari sane pinaka ratun usada sane dahat utama, santukan pinaka genah pupulan rasa utama, sane mawasta Dhrma Usadha, Kalimasadha sami mawali ring Usadha Sari.
Arang pisan manusa sane wyakti uning indik rasa Usadha Sari.
Sakewanten wantah Sang Hyang Guru-reka, Sang Hyang Brahma, Sang Hyang Wisnu, Sang Hyang Iswara, Sang Hyang Tiga-sakti sane prasida ngamel punika. Santukan Usadha Tiga, Rare Tiga, Rasa Tiga.
Ring saluwiring kawentenan sane wiakti ring Bhuana Agung, ring bhuana Alit, wantah tiga sane ngawa utawi makta geringe punika. Suksma mungguing Usadha, Dharma-usadha, Kalimosada.
Apan balian punika akehnyane wenten tiga.
Puniki luir ipun: lanang, wadon, kedhi (banci).
Sane sungkan lanang, wadon, kedhi, tambannyane anggen panes, asrep, sabha.
Sane ngawe larane puniki wantah asiki, sane ngawe tamba dewatannyane Sang Hyang Iswara , Sang Hyang Brahma, Sang Hyang Wisnu.
Sane nandang lara bayu, sabda, lan idep. Punika sane ngawinang weten Kalimosada sane rasannyane utama.
Sekadi puniki kawentenannyane yening manut Sastra-sanga, patikelan genta pinarah pitu inggih punika Budakecapi sane madue rasa utama. Pituinnyane, niasa-niasa ring bayu, inggihan ring bayu lara, bayu pejah, bayu sane kagoda olih bhuta, ngawinang byuta ring jatma, ring para dewata pinaka pangweruh pitra mantra, sampun sapatutnya Idasane ngicen tamba lan ngambil manguput.
Amamet lempas ring pradaksina, wenang jadmane sakadi punika, santukan Ida uning ring daging rasa sane wenten ring sastra sanga miwah patikelan genta pinara pitu, budakecapi miwah kalomosada.
Yening ida dane meled nelebin daging aksara puniki ritatkala ngalaksanayang tamba utawi ubad-ubadan, puniki parilaksanannya sane utama.

Balian sane wenten ring anggan iraga patut kauningin dumun, balian Katakson wenten ring siksikan, mawasta I Sudaka, balian istri mawasta Dadukun, balian lanang magenah ring ulun hati mawasta Sang Hyang Kulputih.
Punika tiga balian sakti, balian sane wenten ring sajeroning angga sane pinaka panugrahan Ida Sang Hyang Wisnu inggih punika kori Bhagawan Kasiapa

Sane mawasta Wisnu sphatika sudha siddhi ring japa mantra phalania.

Ma, sisig, ONG, ANG, UNG, YANG, Wisnu prayascita sudha ya namah
Ma, mejek ambuh, ONG Gagana murti ya namah swaha
Ma, masugi, ONG, YANG Srayu Saraswati sudha siddhi ya mawastu jana, AH 3
Ma, mandus, ONG tirthan ku Sang Hyang Saraswati, Wisnu sphatika, angilangakena lara-roga dadi mreta sajiwa, ANG nabhi, AH siwadwara, teka purna 3.
Ma, mapun, ONG ANG MANG legan ira Bhatara Prama wisesa suddha ya namah.
Ma, masekar, kembang ku surya-candra lila suteja ya namah.
Ma, nginang, ANG UNG MANG, Iswara ring apuh, wisnu ring suruh, Brahma ring jambai,kedep siddhi mandi saparan ing wastu, makta siddhi, NA MA SI WA YA.
Ma, ngajeng, ONG amrethagi sanjiwa ya namah swaha. Ritatkala nguncarang mantrane puniki, wenang marep purwa utawi marep utara.
Ma, sirep, ONG atma wandiratma tanggunen paturub ingsun suksmatma tungguen paturub ingsun, yen hana ala paksane anduhana jaganen poma, 3. Yening ngambil galeng ping telu, asing wenten sane mapikenoh ala prasida katulak.
Ma, matangi, ONG paratma siwatma pari purna ya namah.

tata cara yening jagi lunga ngicen tamba,

ngadeg ring pakarangan sang sane sungkan, raris tureksain bayu sane wenten ring irung,
yan gangsar sane tengen, sukune utawi batis sane tengen tindakang dumun. Idep masarira Bhatara Brahma ngamel sanjata gada, Ma, ONG ANG Brahma ya namah.
Yan gangsaran ne ring kiwa, sukune kiwa tindakang dumun. Idep Bhatara Wisnu masikep cakra, Ma, ONG UNG Wisnu ya namah.
Yan pada gangsare, mancogan majalan. Idep Bhatara Iswara ring awak sane ngamel sanjata padma kasarengin antuk nguncarang Ma, ONG MANG, Iswara ya namah.

Niki Mantra tamba saluwiring tamba,

Ma, Pakulun Sang Hyang licin, amurti sakti, angluah larane syanu lara panes muksah , lara sebaha muksah, mulih mretha sajiwa waras,3.

Pamiak sakit buh,

Sa, babakan punyan duren,adas, raris simbuhang ring ubun-ubun sang sane sungkan
Ma, Idep aku Sanghyang sapta sunia nirbhana anjaluk paka-kambuh tungguh, yen salah pangan, salah tingkah, salah gawena, tan kena turna kambuh, tan kena lara, waras 3.

Ta sebaha jampi wangke, bangkiangnyane pengit.

Sa, babakan punyan kedongdong, babakan punyan blimbing besi, babakan punyan dapdap, babakan sekentut.
tutuh, Sa, antuk behem merah, getih badak, yeh juuk, asaban cendana.
muwah, sa, sari lungid, bawang matambus, sreng iragan ketan gajih, tahap.

Ta, sebaha jampi gantung, larania ngendel, muntah tan kwasa muntah, enek ring ulun ati

Sa, Daun base sane uratnyane pada gede, lunak matunu, cuka tahun,.
Yening ngajeng malingeb

Ta, jampi pwak, larannyane ngilut weteng.

Sa, muncuk don ring carang punyan buhu, kedongdong, muncuk tingkih, muncuk sembung, muncuk pulei, selasih arum, myana selem, bungan blibing besi, sumanggi gunung, akah punyan dapdap, akah magwi, lunak, temu tis(temulawak), nyuh matunu, montong jaka, uyah selem, kaalusang anggen loloh.

Ta, sbaha jampi, mesuang tai macretcetan.

Sa, Babakan blimbing besi ambil don, akah miwah babakannyane, lunak, kunyit matunu.
Muwah, sa, isin rong gagambiran, iragan ketan gajih, pulasahi, uyah areng, raris anggen loloh.

Ta, gelem panes sane pungsed nyane pageduh

Sa, akah punyan dabdab, akah punyan pulai, akah punyan semung, lunak, nyuh matunu, peresan juuk, raris kaulig dados asiki kadagingin tasik punika kaanggen loloh.

Ta, weteng laranen tur ngahngah,

Sa, babakan punyan kendal batuka, babakan punyan kanangga, kacampuh sari lungid, lunak matunu, brangbang matambus, iragan bers ketan gajih, raris kaanggen loloh.

Ta, gelem wetenge ngilut-ngilut,

sa, akah punyan buhu, lunak, yeh juuk, asaban kayu cendana, karategin raris kanggen loloh.

Ta, gelem amalian tur beseh,

sa, akah pungut sane punyane ngapit margi, ambil akah, don lan babakan nyane. Kacampuh sareng bangle matambus, asaban jebuggarum, tulang ayam, raris anggen urap utawi boreh.
Sa nyembar, akah punyan pungut, kacamuhin katumbah babolong, bawang, adas, enjung raab, lan sungsungan sanggar kamulan.

Ta, gelem pamalimokan

Sa,kacemcem matambus asab, buah pala, raris anggen urap utawi boreh.
Sa sembar, babakan punyan kadongdong, babakan kulit juwet, baas barak, katumbah babolong, kaseb kadi rumbah sami manyahnyah.

Ta, pamali angancuk marasa enek ring siksikanne.

Sa, babakan sembung, tulang matambus ambil tulang punika laut baseh baan uyah raris seseb. kacampuh baan bangle matambus, masui mapanggang, raris anggen boreh.
Sa sembar, kakap lan masui.

Ta, pamali osah mauyeng-uyengan.

Sa, don ganda rusa sane putih, beras sane dekdek, bangle, gambongan, isi tingkih, atin bawang mabaseh baan yeh lunak laut sembar sane sungkan.

Ta, pamali pusing lan ibuk.

Sa, baas barak matambus, irikan cendana, menyan madu, pulasahi sembar ring genah sane sakit.

Ta, pamali marasa nyeri (nyeh).

Sa, injin matambus, gambongan cekuh lanang, punika sembar ring sang sane sungkan.

Ta, dekah.

Sa, ulungan daun blimbing besi sane kuning-kuning, don dabdab sane kuning-kuning, punika kauyeg dados siki, miwah beras barak matambus. Kcampuhin temu tis, isin tingkih, katumbh, babolong, sembar sang sane sungkan.

Ta, buh sagara sane weteng nyane bengka kadi ombak ring sagara.

Sa, wading nangka pace ambil daminnyane kacampuhin sareng muremek danging, irakan ketan gajih, pulasahi, uyah areng raris kaanggen loloh. Sembarnyane masrana daun nangka pace. Kacampuhin sareng katumbah, kunyit, babolong, sepet-sepet, pulasahi, uyah manyahnyah, punika sembar ring weteng sane sungkan.
Papuser nyane, sranannyane sangga-langit, trikatuka(suna, jangu, masui), pamor bubuk, yeh peresan juuk, raris katampel ring genah sane sakit.

Ta, sungkan sane sakitnyane teka luas.

Sa, ise, kunyit, uyah, yeh cuka, punika kaanggen loloh.
Papuserannya babakan punyan cempaka, pamor bubuk, tri katuka raris katampel ring genah sane sakit. kakap, bangle, pamor bubuk, lempuyang, isen, kunyit, samian nika makikih lantas bebehang sarengin sareng isin rong sane atenga karajah pamali, uyah menyah-nyah lantas simbuh sakite.

Ta, anggen lelengedan,

sa, kulit punyan turi putih,kulit punyan juwet putih, ambil daminyane, pisang batu,kuud simambuh, bawang metambus, lantas anggen ngubadin anak sane sungkan.
urap sa, kulit punyan kaca piring, adukang sareng bawang, adas, isep nanah.
Wenten malih tambeswane sa, kulit punyan kapas tahun, kulit padang ane mawarna abu-abu, bawang, adas lantas urabang.

Ta, mejen

sa, kulit kacang rijig, kulit slagui kacampuh sareng sari lungid, bawang metambus.
wedak sa, kulit punyan tuwi putih, kulit punyan tingulun, beras barak metambus, isin rong, gegembiran, asaban cendana, raris anggen morehin.

Ta, sungkan pejen

sa, kulit punyan tuwi putih, kaolesin gula. Lantang nyane alengkat, ganahang ring tanah raris njutang, giling, peseng, raris kaanggon.

Ta, waduk kembung (bengka)

sa, kulit punyan gandurusa sane petak, isin tingkih, unteng bawang, raris simbuhang.

Ta, panguca awak kebus sareng inguh

sa, kerakap, don sembung, lunak, santen sane kepanesin nganggen kau, urapakna
wedak sa,kacampuh sareng isin rong lan beras barak.

Ta, anggen awak sane kebus pesan

sa, tain subatah punyan dadap, beras barak, menyan madu, yeh cenana macampuh sareng isin rong agenepan, kulit jungra, unteng banglai, lempuyang, raris simbuh sirah sareng baong nyane.

Ta, lelengedan

sa, kulit bunga pucuk petak, kulit slagwi, campuh sareng srilungid, bawang metambus, iragan baas ketan gajih, banyun injin, raris kaanggen.

Ta, keneh inguh lan kepangluh

sa, bunga sandat, punyan gaharu, cepaka, cenana, kerikan dadap sane macampuh sareng isin rong, menyan, raris simbuh awakne.

Ta, anggen sekancan sungkan waduk

sa, pule, kulit punyan dadap, temulawak, nyuh metambus, kacampuh sareng srilungid
Ma, ONG Brahma ngisep lara, lara ngisep dening bwana, ONG moksah lejar lejar, 3.

Ta, anggen sekancan sungkan waduk

sa, cenana, ketan gajih, buh jebug campuh sareng yeh ginten selem
Ma, ONG hanak muka tut katuhuri, tis andadi banyu, bayu sabda idep.

Ta, anggen tuju sbaha

sa, blimbing buluh acarang, dadap sane ka kulub, yening sampun lebeng raris mahmah, kacampuh sareng sarilungid, lunak sane sampun mayusa atiban lebih, giling

Ta,sungkan bengka rencak

sa, kulit punyan piru-piru, kulit kayu kuning, lunak sane sampun mekelo, santen kane raris kaanggen.

Ta, waduk kembung (bengka)

sa, kulit gandurasa, kulit blenadan, bawang, adas lalah, isin tingkih raris simbuhang.
muwah sa, kulit saksak, uyah selem macanggah, bawang, adas lalah, simbuh waduk nyane.

Ta, sungkan waduk macek-macek

sa, Embung isen, kulit punyan buhu kacampuh sareng sarilungid, santen, raris anggen ngubadin.
simbuhane sa, don tingkih sane ulung ulu punyane, kulit punyan dadap, kulit punyan kedongdong, tumbah sareng adas lalah.

Ta, sungkan waduk sane nyesek ke ulu ati

sa, jerangau, temulawak, jae pait, kesuna, jerangau, kesuna, jangu, raris simbuh waduk nyane.

Ta, sungkan bungek ngancuk

sa, kulit teges, akah awar-awar, akah tuung raja, akah terung krijit, baas barak metambus, bangle, jae, isin rong, maswi, tabya bun trikatuka, yeh cuka, raris olesang ring batis nyane.

Ta, melwang sareng semutan

sa, kulit punyan kusambi, kulit punyan kedongdong, kulit jiwat, kulit punyan bai duru, kulit punyan jungra, sintok, maswi, tabya bun triketuka, yeh arah raris borehang ring batis nyane.

Ta, rare missing

sa, kulit punyan blimbing besi, unteng bawang raris anggen ngubadin.

Ta, anggen rare sane buh ring penyingakan nyane

sa, linjong canging, bawang , maulig raris olesang ring tundun nyane.
muwah baas sane alus, bawang raris olesang.
muwah, yeh susu anggen pupuk.

Ta, rare sane genit ring awak nyane

sa, kulit punyan crème, bawang metektek raris kaicen ngajeng.

Ta, rare sane sai kena sungkan

sa, kulit punyan dingin-dingin, bawang, adas lalah raris ajengang.

Ta, rare sane bol nyane pesu

sa, bungsil sari jemukana.

Ta, rare gerah

sa, kulit bulu bawang, adas lalah raris anggen morehin.

Ta, rare tilas kedis sane genah nyane ring muan nyane

sa, kulit punyan undis, isen, tumbah dadiang serbuk.

Ta, anggen layah nyane

sa, sepet-sepet sane bolong, tumbah, bulu kedis sugem, lenga, lantas lablab yening sampun lebeng raris anggen ngolesin.

Ta, rare tilas makaplak-plak

sa, kerakap, tuung sane maadan kumarose, nyuh matunu, isen, tumbah lantas lablab, yening sampun lebeng anggen nyimbuh I rare.

Ta, rare basang kembung (bengka)

sa, pucuk, yeh arak, uyeg raris olesang ring basing ne.

Ta, rare basang kembung (bengka) sukeh ngenceh

sa, don timun gantung, bawang, adas lalah, raris simbuh kemaluan nyane isinin uyah akidik.

Ta, rare jampi

sa, pujer mapanggang, lenga lurungan lantas lodohang.

Ta, rare dingin awak, tangan sareng batis nyane,

sa, don punyan liligundi, don kerakap temurose, maswi raris anggen morehin.

Ta, rare sane batisne sangket

sa, akah gonad, akah kaseg-segan, don punyan gang-gangan, campuh sareng triketuka, raris olesang.

Ta, rare basang kembung ( bengka)

sa, muncuk tingkih, don mer, bawang, adas lalah, raris anggen nyimbuh.

Ta, rare tusing ngidang sirep peteng nyene

sa, yeh buh jebug ane nguda, asaban kalembak kasturi, anggen muh-puh penyingakan nyane.

Ta, rare basing ne kembung

sa, akah ganggang, campuh sareng bawang, adas lalah, raris olesang.

Ta, rare kneyat basing nyane

sa, don nyambu her sane putih, campuh sareng isen, kunyit warangan, tumbah, raris simbuh sakit nyane.

Ta, rare tuju sareng bayunnyane nyakpara

sa, kulit punyan tangulun, kulit punyan kedong dong, isen, baas barak, campuh sareng menyan, maswi, buah jebug, katik cengkeh, majakane, majakeling, yeh asaban cenana, raris anggen morehin.

Ta, rare kaku sareng beseh

sa, don kaseb seb acarang, dumlan, tingkih, muncuk punyan buhu, muncuk punyan saningka, semanggi gunung, selasih miik, myana selem, tajin isen, temulawak, lunak tibanan, nyuh matunu, uyah menyah-nyah, jungra, sareng sarilungid matimbung raris anggen ngubadin.

Ta, sungkan tegehan sareng tiwang

sa, mica limang bulih, maswi, upin ka bibih nyane lan ka irung nyane sarengin sareng
Ma, MANG, ONG, WONG, KJENG, ratna patayi tamah. AH, AH, ONG, ONG, kula putra ya namah AH, AH, ONG, KCIM, ONG, kula putra ya diwa suksma ya namah. A, A, A, AH, ONG, NANG, MANG, SING, WANG, YANG. ONG sing ala paksana tka punah, ONG rare teka warsa, 3.
sa, triketuka, sesampune wusan mamantra, simbuh tlapakan tangan sareng tlapak batis nyane.

Ta, rare utah-utah

sa, cekuh, kunyit, adas lalah, tumbah, majakeling, uyah, samian punika matambus, ulig lantas anggen ngubadin I rare.

Ta, rare genit, buh manahen

sa, jajangutan, triketuka, poos gedubang, lantas olesang.

Ta, rare sungkan wragan abeh bengka kalingsian

sa, bangle, kunyit, lempuyang, bawang, kasuna, lunak tibanan, uling makejang raris angetang
Ma, ONG,ONG, Brahma anglaraning, ONG, Wisnu anambanin, kadi sireping, Brahma katiben Wisnu, sirepne larane si anu, sirep, 3.

Ta, tuju gerah lesu pelapa

sa, trigande, cekuh, baas barak, tingkih matah, triketuka, anggen morehin.

Ta, kena tuju teluh lan upas

sa, camug 7 tugel, nyuh 7 tebih, tunu kanti puun, don bingin ane ulung uli punyane, bang bunut 7 katih alantang tujuh, pucuk tumpang, tunu lantas ulig. Rikalaning ngulig apang marep tuun, bejek nganggen lima kanan abedik – bedik, lantas olesang ring tongos sane sungkan,
Ma, ONG sang tebu ireng asenetan ira Batara Guru, daksina konkon, ayo langgana anambana wong gring ginawe-gawe, sakweh, ning lara kaku angina. ONG idu putih atamban mu teka waras.
Batu ring ajeng karajah antuk :…………..

Ta, tuju nek lan basang kekeh

sa, triganti lawang, akah kelor, kasuna, mica, cuka tawun, uyah selem, lantas ubadang.

Ta, tuju nek

sa, empunyane kunyit warangan, lengis nyuh, santen kane, nyuh gadang, lantas anggen ngubadin.

Ta, tuju

don tingkih, kulit padang abu-abu, kulit punyan teter, cuka tawun sareng
Ma, ONG Kaki leman ingsan anambanin larane si anu teka waras.

Ta, rare tuju awak nyane pakejutjut,

sa, don limu, krakap, legundi, isen, lempuyang, isin rong, samian ambil unteng nyane, raris ubadin nganggen
Ma, ONG sipok pakulun aranta duk saking Swargan, teka po kita saking Bali sing tuju aranta, tuju otot, tuju kulit, tuju daging, tuju tawulan, tan pamandi kita, apan kita kasambet denku, sidhi mantranku.

Ta, rare sungkan gerah lan sing nyak madaar

sa, kulit punyan pahang, kulit punyan bidara cina, kulit punyan udani, kulit punyan sarikonta, kasuna, campuh samian kanti alus, yeh sane mare nyemak, batu selem sane marajah cara : ….. tanem di api sane kebus lantas adukang ajak ubad ane tunian. Yening sampun lebeng peseng, saring, lantas anggen ngubadin.
Sane pinaka sengguk nyane, sa, Kulit lawus, triketuka, pamor bubuk.
muwah, kerikan punyan suren, kerikan punyan bohok, lempuyang kedis, triketuka, cuka tawun, lantas anggen morehin.

Ta,mokan ring tengah kohkokohan medal nanah,

Sa, mpu kunyit, salungid dui juwuk purut raris kagunayang anggen nambanin.

Ta,bokan

makasami sane ngamedalang rah sakeng cangkem, sakeng irung, sakeng panyingakan, sakeng silit, sakeng prana, sakeng odel
Sa,daun bawang putih(kesuna), cendana, tanah sane wenten ring genahnyane ampo, genis batu, ginten ireng, santan kane, gening lungid, rereh pahan sane paling ring tengah, raris kaanggen nambanin.

Ta,rare sungkan oteng rikala mokan ring tengah,

Sa, Krakap, dagingnyane lempuyang, isen apuh, mica, beras tuh raris kasimbuhang.

Ta, rare nangis rikala wengi,

Sa, lungan sampat, raris rajah ring bokongnyane, kasarengin antu pralapan mantra.


Sumber : umaseh.com

Tidak ada komentar: